(Irakurri lehen kapitulua orrialde honetan beherago).
Inpantsioa: Konplexutasunaren Forma lanak errealitatearen oinarriak zalantzan jartzen ditu, giza esperientzia koherenteago eta osoago bihurtzeko asmoz.
Adibidez, gure gorputzak atomoz osatuta daudela ulertzen dugu, baina nork dauka nor? Normalean pentsatzen dugu atomoak gorputzaren barnean daudela. Baina, eta gure gorputza egongo balitz berau osatzen duten atomoen barruan? Gure esperientzia materiala aldatuko ez litzatekeen arren, uste genuen guztiaren esanahia hankaz gora jarriko litzateke.
Liburua aukera probokatzaile honetan murgiltzen da. Metafora sorta berri bat eskaintzen du, kosmosari buruz dugun ulermena berrinterpretatzen laguntzeko, zulo beltzetatik hasi eta kontzientziaren misterioraino.
Zer da inpantsioa? Begirada bat liburuaren muinera
Inpantsioa, lan honetan azaltzen den bezala, ideia paradoxiko bat da, konplexuena sinpleenaren “barnean” egon daitekeela dioena. Errealitateak, bere funtsean, tamainarekin edo iraupenarekin zerikusirik ez duela proposatzen du. Horren ordez, zentzu handiagoa du “barrurantz infinituki hedatzen” irudikatzeak.
Ikuspegi hori azaltzeko, liburuak funtsezko metafora sorta bat aurkeztu eta garatzen du:
- Inpantsioa bera: barruaren eta kanpoaren inguruan ditugun ideiak iraultzen dituen kontzeptu nagusia.
- Kuasarraren metafora, denborari buruz dugun irudipena birdefinitzen duena.
- Konplexutasun harmonikoa: distantzien, iraupenaren, mugimenduaren eta materiaren kontzeptuen atzean erabat erlazionala den errealitate bat hautematen laguntzen digun tresna.
- Hariaren metafora, argiaren izaera berrirudikatzen duena eta gure mundu fisikoa subjektiboki nola sortzen dugun azaltzen duena.
Zergatik liburu hau? “Metafora handiei” egindako desafioa
Inpantsioa-k Big Bang-aren kosmologiari azterketa kritikoa egiten dio; kosmologia horretan, ideia abstraktuak sarritan edukiontzi erraldoi bateko objektu bailiran tratatzen dira. Metafora horiek aurrerapen zientifiko izugarria bultzatu duten arren, ezegonkortasunak eta arazo kontzeptual sakonak ere badituzte.
Liburu honen helburua ez da egungo ezagutza zientifikoa baztertzea. Aitzitik, zientziaren paradoxa handienetako batzuk “desegiten” lagun dezakeen ikuspegi berri bat eskaintzen du. Gure esperientzia fisikoa tamainarik eta denborarik gabeko atzealde baten gainean nola sortzen dugun ulertzen laguntzen du.
Liburuaren egitura
Liburua urratsez urrats gidatzeko diseinatuta dago, lurralde kontzeptual liluragarri batean zehar. Metafora berriak aurkeztuz hasten da, eta, ondoren, kosmologia, psikologia eta biologia bezalako arlo desberdinetan proban jartzen ditu.
Bidaia honek kontrapuntu-joko bizigarri bat sortzen du, ikuspegi tradizionala bere bertsio inpandatuarekin txandakatuz. Azkenik, liburuak ezagutzaren eta zientziaren izaeraz hausnartzen du, baita metaforek errealitatea ulertzeko dugun moduan jokatzen duten rolari buruz ere.
Jarraian, aurkibide osoa kontsulta dezakezu. Egin klik zabaltzeko:
Inpantsioa: Konplexutasunaren Forma – Aurkibidea
Sarrera: Etxea sutan
(Ez du azpiatalik)
1. kap. – Inpantsioaren metafora
- 1.1 – Handiena barruan dago
- 1.2 – Kuasarraren metafora
2. kap. – Zientzia metaforei buruzkoa da
- 2.1 – Espazio-denboraren metaforak
- 2.2 – Axiometatik multzo-kontzeptura
3. kap. – Metafora harmonikoa
- 3.1 – Segundua
- 3.2 – Harmoniaren azterketa matematikoa
- 3.3 – Zergatik harmonia?
- 3.4 – Planeta-sistema inpandatuak (I)
- 3.5 – Konplexutasun erlatiboa
- 3.6 – Tonnetz inpandatua
- 3.7 – Fraktal inpandatua
- 3.8 – Gainjarritako garaiak
- 3.9 – Denboraz gaindiko bilakaera (I)
4. kap. – Inpanderrekin jolasean (I) Kosmologia
- 4.1 – Galaxia inpandatuak
- 4.2 – Zulo beltzak
- 4.3 – Planeta-sistema inpandatuak (II)
- 4.4 – Lur inpandatua
- 4.5 – Milkromeda
- 4.6 – Hedapen inpandatua
- 4.7 – Espazio-bidaia inpandatua
- 4.8 – Nahasitako multibertso bat
- 4.9 – Eta hala ere, mugitzen da!
5. kap. – Argiarentzako metafora bat
- 5.1 – Argi bazina
- 5.2 – Antigalaxiak
- 5.3 – Hariaren metafora
6. kap. – Inpanderrekin jolasean (II) Psikologia
- 6.1 – Zergatik psikologia?
- 6.2 – Rolak aldatzen (I)
- 6.3 – Distantzia inpandatua
- 6.4 – Itxura nahikoa da
- 6.5 – Mugimendu inpandatua
- 6.6 – Norabide inpandatua
- 6.7 – Bertikaltasun inpandatua
- 6.8 – Ezinezko makina (I)
- 6.9 – Iraupen inpandatua
- 6.10 – Gorputz inpandatuak
- 6.11 – Ezinezko makina (II)
- 6.12 – Rolak aldatzen (II)
7. kap. – Inpanderrekin jolasean (III) Bilakaera
- 7.1 – Materia inpandatua
- 7.2 – Indar inpandatuak
- 7.3 – Denboraz kanpoko bilakaera (II)
- 7.4 – Darwinismo inpandatua
- 7.5 – Denboraz kanpoko bilakaera (III)
- 7.6 – Erlatibitate biologikoa
- 7.7 – Historia inpandatuak
- 7.8 – Hizkuntza inpandatuak
8. kap. – Hasiera berri bat
- 8.1 – Metafora inpandatuak
- 8.2 – Haragizko filosofia
- 8.3 – Zientzia inpandatua
- 8.4 – Nire itzulera
Norentzat da liburu hau?
Lan hau jakin-min agorrezina dutenentzat da, errotuta dauden ideiak zalantzan jartzeko adorea dutenentzat eta zientziaren eta filosofiaren mugetako esplorazio intelektualaz gozatzen dutenentzat.
Ikuspegi kosmologiko berriak, kontzientziaren enigmak, konplexutasunaren teoriak interesatzen bazaizkizu, edo, besterik gabe, mundua ikusteko modu berri baten bila bazabiltza, hemen erronka bizigarri bat aurkituko duzu.
Liburuak berak adierazten duen bezala, hainbat arlotan aldez aurretik ezagutza izatea lagungarria izan daiteke, baina funtsezko baldintza irudimena da.
Bidaiaren lagin bat: sarrerako kapitulua
Hemen duzu “Etxea sutan”, sarrerako kapitulu osorako esteka. Sarrera honek eztabidaren oinarriak ezartzen ditu eta hasierako metafora modu bizi eta pertsonalean aurkezten du:
Eskuratu eskuizkribua eta partekatu zure ikuspegia
Inpantsioa: Konplexutasunaren Forma-ren eskuizkribu osoa Word eta PDF formatuan autoeditatu da, erraz berrikusteko eta eroso irakurtzeko diseinatuta.
Sarrera hau irakurri ondoren liburu osoa esploratzeko benetako interesa baduzu, atsegin handiz partekatuko dut zurekin. Zure irakurketa arretatsuak eta iruzkinek izugarrizko balioa lukete, eta edizio profesional batean inbertitzeko behin betiko bultzada izan liteke.
Kopia bat eskatzeko, bidali hurrengo formularioa zure interesari buruzko ohar labur batekin.
Bat egin abenturarekin
Liburu honetako ideiak beste artikulu eta saiakera batzuen abiapuntua dira. Zure hausnarketa, galdera eta kritikekin bertan parte hartzera gonbidatzen zaitut.
Eta inpantsioan gehiago sakontzeko beste bide batzuen bila bazabiltza:
- Ezagutu Inpantsioari buruzko bideo-saila.
- Ezagutu Inpanderrak, fikziozko sail berri baten protagonistak.